بر اساس آخرین گزارش سازمان جهانی «ریل»، در منطقه غرب آسیا هشت کریدور اصلی وجود دارد که پنج خط مهم آن از ایران عبور میکند. نخستین کریدور ریلی منطقه که اهمیت بالایی هم دارد «جنوب شرق آسیا –ایران- اروپا» است. دومین کریدور «شرق آسیا-ایران-آفریقا» و سومین کریدور شرق آسیا را از راه ایران به اروپا متصل میکند.
چهارمین مسیر کریدور «شمال -جنوب» است که آسیای میانه و روسیه را از طریق ایران به دریای عمان وصل میکند.
پنجمین کریدور قابل ترسیم منطقه شبه جزیره عرب (عربستان- امارات- عمان) را از طریق کویت به بصره و شلمچه ایران متصل میکند و به سمت آسیای شرقی میرود که گفته میشود عربستان سعودی در حال بررسی آن است.
ششمین کریدور شبه جزیره عرب را از طریق سوریه به ترکیه و به اروپا متصل میکند.
هفتمین کریدور شامل اتصال آفریقا به شبهه جزیره عرب میشود.
هشتمین کریدور هم از طریق مصر- اردن -فلسطین - ترکیه، آفریقا را به اروپا وصل خواهد کرد. بخشی از این قطعات ساخته شده یا در حال ساخت و مذاکره برای احداث است.
دو ابرپروژه رقیب شامل یک کمربند یک راه با محوریت چین در حال ساخت است که براساس برآوردها در این طرح کلان ۸ تریلیون دلار ظرفیت زیرساختی برای کشورهایی که در مسیر قرار میگیرند، شامل کشورهای شرق آسیا تا آمریکای لاتین تعریف میکند.
کلان پروژه دوم، موسوم به «I۲U۲» است که با محوریت آمریکا، رژیم صهیونیستی، امارات و هند در دست احداث است و هدف اصلی آن تأمین اقتصادی صهیونیستها و در مقابل کنترل نقشآفرینی ایران در کریدور شمال- جنوب و دستاوردهای ژئوپلتیکی این کریدور مهم برای ایران است.
سرمایهگذاری چینیها در بصره و کنشگری اقتصادی هندیها در بندر فاو با هدف کنترل نقش ژئواکونومیک ایران و احیای حمل و نقل لجستیکی عراق و منحرف کردن مسیرهای منتهی به ایران است.
لازم است بدانیم میزان سرمایهگذاری چین از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۱ در ایران از ۱۰ میلیارد دلار به ۲۵ میلیارد دلار معادل ۲/۵ برابر رسیده، در حالی که پکن سرمایهگذاری خود در رژیم صهیونیستی را با یک جهش ۱۰ برابری از ۱/۴ میلیارد دلار به ۱۴ میلیارد دلار افزایش داده است. ساخت کریدور ایران- عربستان غیر قابل رد است و ممکن است در سایه تعاملات آینده برای ما رقم بخورد.
این کریدور میتواند عربستان سعودی را از طریق کویت و عراق به ایران متصل کند و شبه جزیره عربستان و آفریقا را به شرق آسیا یعنی چین و هند وصل کند.
ساخت این خط کریدور میتواند برای کشورما مزیتهای نسبی اقتصادی شامل: کاهش وابستگی به نفت و خام فروشی، تبدیل ایران به هاب ترانزیتی و افزایش درآمدهای ایران، بالا بردن نقش امنیتی ایران و رشد نقش ژئوپلتیکی و ابتکار عملهای کشورمان را به ارمغان بیاورد.
کریدور ریلی ایران -عربستان در حوزه کشورهای اسلامی هم موجب همگرایی مسلمانان، تقویت روابط فرهنگی و معنوی و وحدت برای توسعه بیشتر خواهد شد. البته این مسئله مستلزم مانعزدایی است.
در حال حاضر راهآهن بصره- شلمچه نزدیک ۲۰ سال است که معطل توافق ایران و عراق مانده تا ۳۰ کیلومتر باقیمانده آن تکمیل شود. در گذشته ایده اتصال راه آهن مشهد به مدینه منوره با عنوان «حرم تا حرم» را داشتیم که متأسفانه به همین خاطر محقق نشد. در حالی که راهاندازی آن میتوانست موجب رشد مراودات ایران، عربستان وکشورهای در مسیر آن شود.
با این اوصاف، زمانی میتوانیم به صورت واقعگرایانه نسبت به کریدور ریلی ایران تا عربستان سخن بگوییم که پرونده ۲۰ ساله راه آهن بصره- شلمچه محقق شود. آنگاه میتوانیم در خصوص اتصال ریلی ایران و عربستان به صورت جدی حرف بزنیم.
نظر شما